Beylerli’nin Koca Reisi İsmail KARACA

Ah gam yüklü, koca dünya, aramızdan kimleri çekip almadın ki kara toprağa!
Çekmek için nasıl sıraya koyduğunu bir bilsem, sana karşı tüm kurnazlığımı kullanırdım.
Yaşamak zor, hele bir de yoksulsan, o zaman bin defa daha zor! Ne kadar akıllı olursan ol, ne kadar becerikli olursan ol, hiçbir şey fark etmez. Elinden tutan biri olmadı mı, sermaye yapacak paran yok mu, hayatta başarılı olamazsın. Suyun üstündeki yonga gibi, bir o yana, bir bu yana gider gelirsin. Sonbahar rüzgârlarına kapılmış çınar yaprakları gibi ne zaman nereye savrulacağın belli olmaz.

Yıllarca fotoğrafçıların yanında çalıştım. Çalıştığım her işyeri sahibi sevdi, saydı beni.
Asker dönüşü kendi işyerimi açmaya karar verdim, fakat elde yok avuçta yoktu.
Babama üç dönüm tarla sattırdım. Denizli’de dükkân buldum, elimdeki para dekoruna yetti ancak. Aletleri almaya param kalmadı, fakat ben arkamda ustamın olduğunu biliyordum. Gerçekten umutlarımı boşa çıkarmadı, dükkânıma malzemelerin en güzelini alıverdi ustam.
O altın kalpli insana minnettarım.

Denizli’de işyerimi açtığımın Dördünçü günüydü. O gün sabahleyin Koca Reis köyden Denizli’ye gelmiş, dükkânıma “Hayırlı olsun!” demek için uğramıştı. Hoş beşten sonra çay söyledim. Elindeki çantayı kolunun altına kıstırdı, çayı eline alıp sandalyeye oturmak istedi.

Etrafa bakınıp sandalye aradı, fakat sandalye yoktu. Göz göze geldik, “Kusuruma bakma İsmail Amca, param yetmedi alamadım daha!” dedim. O da hemen cevap verdi: “Merak etme, zamanla her şeyin olur! Yeter ki sen dürüst ol, saygıyı sevgiyi yitirme amcam!” Çayını hızlı hızlı yudumladıktan sonra, “Çayımı içtim, sağ ol! Şimdi benim işim var, gitmek zorundayım. Haydi bana müsaade! İşim erken biterse, dönüşte yine uğrarım,” diyerek ayrıldı, ben de müşterilerimle ilgilenmeye devam ettim. Birkaç saat sonra bir adam dükkânın kapısını açarak beni dışarıya çağırdı. Çıktım, bisiklet tekerlekli yük arabasında beş sandalye ile bir çelik masa vardı. “Bunlar seninmiş usta, sana gönderdiler,” dedi.
“Kim?” diye sordum.
“Valla adını bilmiyorum, şapkalı bir amca. Benim paramı da ödedi,” diye cevap verdi.
Sandalyeleri masayı arabadan indirip kaldırıma koyduk. “Birazdan sahibi gelir alır, bir yanlışlık var bunda!” dedim. Arabacı gitti.
Öğleyin, saat bir sıralarıydı. Dışarıya bakınıyor, emanet sandalyelerle masayı kontrol ediyordum. Bir de kimi göreyim: Bizim Koca Reis dükkânımın önünden geçmekte! Şapkasını eğmiş, benden yana bakmadan köyün arabasına doğru gidiyordu.
Sözde köye dönüşte yanıma uğrayacaktı, uğramadan köye dönüyordu!
O gün o beş sandalye ile bir masa akşama kadar dükkânın dışında kaldı.
“Belki sahibi gelir de götürür,” diye düşündüm. Akşama kadar kimse gelmeyince, dükkânı kapatırken içeriye almak zorunda kaldım.

BENİ AĞLATAN DAVRANIŞ

Ertesi gün sabahleyin dükkânımı temizliyordum. Nuri Yalçın köyden geldi, ona da bir çay söyledim. Çayı içerken “Nuri enişte, biri dün buraya bir masa ile beş sandalye göndermiş, bir türlü almaya gelmedi! Sana zahmet olacak ama, yardım et de şunları dışarı çıkaralım, belki sahibi bu gün almaya gelir,” dedim.
Nuri Yalçın gülümsedi, “Hayır çıkarma, onlar senin!
Onları sana Koca Reis almış dükkan hediyesi olarak!”
“Neee?” diye sorabildim ancak, yüreğim cız etti. Gözlerim karardı, kendimi masanın çevresindeki sandalyelerden birine atabildim.
Ellerimi masaya, başımın altına koydum, sonra da hıçkıra hıçkıra ağladım.
Koca Reis yapacağını yapmıştı bana!
Nuri eniştem, “Yahu sen neden ağlıyorsun? Daha sevineceğin yerde, sen neden ağlıyorsun? Adam sana değer vermiş, bir eksiğini almış, senin yapacağın teşekkür etmektir!
Haydi işine bak!” dedi, ayrıldı,
O gün akşamı edemedim sevinçten, o gün benim en mutlu günümdü. Reis Amca, ihtiyaç duyduğum malzemeleri alıp bana kol kanat germişti. İnsan olarak buna sevinmemek olur muydu? O duyguyu anlatmak kolay değil, yaşamak lazım! O bir masa ile beş sandalyeye o günlerde çok ihtiyacım vardı. Param olmadığından alamamıştım!
Bunun farkına varan, iyi yürekli insan, ah Koca Reis!
Sana o gün söylediğim sözleri, sana o gün yaptığım duaları bir duyabilseydin!
Ah sana onları, o gün senin yüzüne diyebilseydim!
Kollarını açıp, beni bağrına basıp, ellerinle arkamı sıvazlayıp, gözlerinden süzülen yaşlarını eminim saklamaya çalışırdın!
Koca Reis, Denizli’ye geldiği zaman, onu bazen uzaklardan gördüğüm halde, aylarca yanıma uğramadı. Her halde “Galip Usta para verir,” diye mi düşündü, bilemedim.

Aylar sonra bir Kurban Bayramının ikinci gününde köyde Koca Reis’in evine gittim, beni evinin kapısın da karşıladı. O kadar sevinmişti ki geldiğime, ikram üstüne ikramda bulunuyordu hanımı Emir ablam. O gün epeyce oturup dertleştik, konuştuk.
Kahvemizi içerken ona, beni ne kadar mutlu ettiğini anlattım.
“Amca sana olan borcum?” dedim, sadece gülümsedi.
“Ufak şeyler bunlar Galip Usta! Kapat bu konuyu, bir daha da açma sakın!
Bir daha duyarsam, beni üzersin! Ben duygulandım, içimden gelen bir isteği yerine getirdim, çok şey de değildi zaten! Başka ihtiyacın var mı, sen bana onu söyle!” dedi.
Ben de “Hayır Amca, sağlığını isterim!” dedim, ellerine sarıldım, zorla da olsa ellerini öptüm. O da benim gözlerimden öptü, sarmaş dolaş olduk bir baba oğul misali.

SON KONUŞMAMIZ OLDU

Evet, Koca Reis’in sevenleri olduğu gibi sevmeyenleri de vardır elbette. Benim için bu çok önemli değil. O, zor koşullar altında kasabamıza çeki düzen verdi, önemli işlere imza attı. Bazıları yerdi onu bu yüzden, bazıları da övdü.
Kim ne derse desin, kim ne düşünürse düşünsün, ben sever sayardım Koca Reis’i! Onunla geçen, unutamadığım bir anıyı onun için paylaşma gereği duydum siz değerli okuyucularımla.
İzmir’e hastaneye gideceğini işitmiş, o gün akşam telefonla arayıp helalleşmiştim kendisiyle. Meğer o benim son görüşmem imiş Koca Reis’le! Sesinde yine bir şefkat, bir sevgi dağı gizliydi. Aynı zamanda hüzün doluydu sesi. Yine bana yarınlarla ilgili umutlarını sıraladı arka arkaya. Gerçekleştirmek istediği birçok hayalleri vardı..
Ondaki Beylerli sevgisini anlamak için, onunla saatlerce sohbet etmek, saatlerce onu dinlemek yeterli olur muydu acaba?
Bir de en sevdiği, dost bildiği insanların hiç arayıp sormadıklarını, hatta hiç hastanede ve evde ziyaret etmediklerini anlattı.
Onların bu anlaşılmaz, soğuk duruşlarını kabullenemiyordu.
Ona kurulan sinsi tuzakları, o kötü günleri unutamamıştı.
Yapılan bazı suçlamalar, asılsız ve oldukça gurur kırıcıydı.
Sözlerini şöyle bağladı Koca Reis: “Bazı olaylar beni çok üzdü Galip Usta! Bunlardan başka da bir şeyle suçlayamadılar. Buna da şükür! Zaman beni haklı çıkardı. Aleyhimde haksız suçlamalarda bulunan o insanlar, hep utandılar yaptıklarından. Küçüldüler, eğilip büzüldüler karşımda. Olsun, ben onlara da kırgın değilim! Hakkımı onlara da helal ettim!”
Belliydi, son günleri biraz yalnız geçmişti. Dertleşmek istiyordu, bir daha görüşmek ümidiyle vedalaştık. Çok memnun olmuştu aradığıma. “Senin benim yüreğinde yerin başka Galip Usta! Bunu hiç unutma!” dedi.
“Amca beni duygulandırdın, ağlıyorum şimdi!” dedim.
“Yok, yok ağlama! Dönersem görüşürüz inşallah!” deyip telefonu kapattı.
Biliyorum ki o da ağlıyordu. Sesinden belliydi.
Son defa görüşmek işte böyle telefonda nasip oldu. Sabahleyin İzmir’e gidecekti, oradan çok umutluydu, ama beklediği gibi olmadı! Birkaç gün sonra küçük oğlu Orhan’dan gelen zamansız bir telefonda acı gerçeği öğrendim. “Abi babamı kaybettik!” diyordu ağlamaklı bir sesle. Sadece “Eyvah!” diyebildim, ben de ağlamaya başladım. İşte o an anladım, ölümlerin ne kadar acı olduğunu, ne kadar yürekler yaktığını! İşte o gün anladım sevilmenin, sevmenin ne anlama geldiğini. İşte o gün anladım Beylerli’de bir koca çınarın devrildiğini. Bu günlerde ise o çınarın ne ulu bir çınar olduğunu daha iyi anlıyorum köyde. Onun yokluğunu yüreğimin derinliklerinde hissediyorum. Eğer yaşıyor olsaydı, masasına oturup, “Amca benim şöyle bir sorunum var!” desem, kim bilir bana kaç çeşit yol gösterirdi.
Güneşli bir günde, sevdikleri insanlarla birlikte, çok sevdiği toprak ananın kollarına verdik onu! Özlemlerimizi görerek, dualarımızı işiterek kasabamızın mezarlığında yatıyor şimdi. Ruhu şad olsun!

HAYDİ KALK KOCA REİS!

Bu yıl köyde çok arzuladım onu.
Bahar aylarının mezarlıktaki badem ağaçlarını çiçeklerle donatılmış güneşli bir gününde mezarını ziyaret ettim.
Yanımda getirdiğim o sevdiğin kırmızı güllerden demet yapıp mezarına koydum.
Oturdum karşısına da dertlerimi döktüm ona: “Bak Reis Amca, ben geldim!” dedim.
“Kalk özledim seni, hele bir kalk, kalk da bir yüzüme bak! Haydi, kalk da bir kasabana bak!” dedim.
Ve içimi dökmeye şöyle devam ettim:
“Gülümsemeni özledim Ellerini masaya yavaş yavaş vurarak konuşmanı özledim.
Beni köyde gördüğünde ‘Foto Galip hoş geldin!’ diyen sesini özledim.
Senin yaptığın parkta çay içmemizi özledim. Haydi bir kalk Amca, haydi bir kalk!
Seninle siyaseti tartışmayı özledim.

Bak ne halde bıraktığın Türkiye? Ne hale geldi bir bak Koca Reis! Haydi kalk da bir bak memleketin manzarasına!
Kalk da Beylerli Kasaban bak ne hale geldi, Bin bir emekle uğraş verdiğin Beylerli
Kasabalık hakkımızı elimizden aldılarda köy bile yapmadılar
Çardağın Mahallesi oldunuz dediler bakımsız bir hallerdeyiz.
Haydi, bir kalk Reis Amca, haydi bir kalk!

Belediye binası önüne diktiğin çınarlar büyüdü, kocaman ağaç oldular. Ardıçlar büyüdü, salkım söğütler büyüdü. Gölgesinde bayram yapıyordu çocuklarımız ama
Okulumuzu da kapattılar. Havuzunun çevresinde en tatlı sohbetlerini ediyor hemşerilerin. Fıskiyenin sesi insan sesine karışıyor. Kaplıca yapıldı, ama kötü amaçlarla kullanıldı şimdide kapısı penceresi söküldü talan edildi.
Denizli belediyesi satacakmış duyumlar öyle.
Çok uğraşıp da yapamadığın barajı senden sonra göreve gelen belediye başkanlarımız tamamladı.
Sulama suyumuz çoğaldı, yer altına alındı. Suyumuza da göz koymuşlar elimizden alınacağını söylüyorlar.
Tarlalarımız bütünleşti. Bazı sokaklarımıza taş döşendi. Halkımız da eskiye nazaran çok daha hoşgörülü oldu.
Bunlar az şeyler değil Koca Reis Amca. Haydi, bir kalk! Kalk da bir bak çevrene! Haydi, kalk da bir bak Beylerli’ne!”

ATMIŞINDA SEVDA ÇEKMEK
“Ben mi? Beni sorma amca! Atmışından sonra Beylerli denen bir güzele sevdalandım, Denizli’de duramaz oldum.
Her hafta yanındayım o güzelin.
Gece gündüz onun hayaliyle yaşar oldum gayrı! Sevdanın yaşı yokmuş Koca Reis! Bir delice aşkla on beşinde bir delikanlı misali açtım da bağrımı, severek sevgi diye ceviz ağaçları diktim Beylerli’min koynuna. Rüzgâr salladı mı cevizin dallarını, yüzümü sevgili saçları gibi yaprakları okşuyor da aklıma gençlik yıllarım düşüyor! Sevda bu olsa gerek diyorum Amca. Bunu duyunca gülümseyip ‘Aferin!’ dediğini duyar gibi oluyorum.
Haydi kalk Koca Reis! Haydi kalk da bir bak şöyle çevrene!
Tam karşında umut ağaçlarım, cevizlerim sıra sıra büyüdüler, uzaklardan görünür oldular.

NE KADAR YALVARSAM SANA
Bu gün bizim ağladığımız seninde sevindiğin bir ilkbahar günü
Biliyorum ne kadar yalvarsam da kalkmıyaçaksın gayri
Çünkü bu gün ikibin onbeş yedi nisan
Osman oğlunun evin etrafı gözyaşı figan
Sanki tüm beylerliler orada yüzlerce insan
Bu sabah duydumda geldim bende denizliden
Sevgili eşin güzel kadın emir teyzemizi de çağırıp almışsın elimizden
Hiçte kalkarda bakarmısın gayri ayrılmak zor gelir sana
Olsun bende razı gelirim buna
Sen kavuştun ya sevdiğin kadına
Ah koça reisim sen İsmail karaca
Sizi kara toprakta, kara sevdanızla, bırakıyorum baş başa
Umarım Yatdığınız bizi beklediğiniz yeriniz
Cennet bahçesi olur.

Ah Koca Reis!
Seni bir daha minnetle, saygıyla anıyorum.
Yüreğimde yerin bambaşka, iyi ki seni tanımışım!
Beylerli’ye her geldiğimde seninle ilgili bir anıyı hatırlıyorum.
Bastığım toprakta hep sen varsın.
Sen benim aklımdan hiç çıkmıyorsun.
Gönül bahçesinde, tek bir dostun eksikliği bile çekilmezmiş zaten.
Cemreler düşünce,
Baharın haberini aldı mı, çiçeğe durur mezarının başucundaki badem ağaçları.
O bahar havası, o güzel kokulu badem çiçekleri bana seni hatırlatır.
Gönül defterimi açarım da okurum sana ait ne varsa içinde yaprak yaprak.
Bu gün sevdiğin kadını, da yanına aldı mezarlıkta kara toprak.

Gökyüzünde yağmur yüklü, kara bir bulut savruluyor
Çengel Dağı’nın doruklarından yemyeşil ovamıza doğru
Çok geçmeden birkaç damla yağmur düşer mezar toprağın üstüne
Mezarlıktaki badem ağaçlarının çiçeklerini sallar akşam rüzgârları
Buralardan ayrılırken bir acı düşerde gider gönlümün yarısı
Bir yanında emir teyzemin kokusu bir yanında toprağın kokusu
Bu gün yanı başında kara toprağa gömdüğümüz. Emir teyzemle beraber
Bilirim sen de alırsın yere ilk düşen damlaların çıkardığı o nefis toprak kokusunu.
Hani derdin ya her yolun vardır sonu
Hoşça kal reis amca sonra yine gelirim unutmam seni

Haydi, bir kalk reis amca
Koca Emirce’yle şöyle kol kola.
Haydi, bir kalk!
Kalk da bir bak kızına oğullarına çevrene!
Haydi, kalk da bir bak Beylerli’ne!”

BİR BÜLBÜL ÖTER

Bir bülbül öter, diken üstünden,
Mezar taşı üstünden acı mı acı.
Öter de döküverir içinden,
Ayrılıkla ölümün yokmuş ilacı.
Bıraktı da gitti Koca Reis geriye,
Havuzlu parkı, çeşit çeşit ağacı.

Seninle söyleşirken Koca Reis,
İçim tarifsiz duygularla dolar.
Keklik sesleri gelir yaylalardan,
Karnı doyan bir bebek uykuya dalar.
Diyemem sana mezarının başında:
“Amca benim şu derdim var!”

Bir bülbül öter, diken üstünden,
Yaktığı ağıtlar ağlatır al gülleri.
Usul esen bir rüzgârla sallanır,
Hışıl hışıl bademlerin dalları.
İşte bundan ibarettir Koca Reis,
Beylerli’nin ve Foto Galip’in halleri.